Ο “βασανισμένος” άνθρωπος της γραφής

Υπάρχει ένας τρόπος να πεις τη λέξη “καλλιτέχνης” έτσι ώστε να ακούγονται και τα εισαγωγικά.

Δεν ξέρω αν το έχεις κάνει ποτέ αλλά εγώ το κάνω συχνά για ανθρώπους που προσπαθώ να πω ότι είναι ολίγον στον αέρα, στον κόσμο τους, μέσα στον πυρετό της δημιουργίας κλπ κλπ. Τούτο δεν είναι κακό.

Με τις καλές τέχνες το θαυμάζω πολύ. Φταίει που έχω το μηδέν ταλέντο εις αυτές, άρα δεν τις κατανοώ, άρα αυτά που δεν καταλαβαίνουμε κάνουμε μόκο και τα θαυμάζουμε.

Υπάρχει όμως και μια άλλη φυλή καλλιτεχνών, οι βασανισμένοι άνθρωποι της γραφής. Κυρίως τους καταλαβαίνεις από το ότι εκφράζονται λες και γράφουν κακή πρόζα, που στάζει από την απελπισία της Τέχνης.

παράδειγμα:
Η ζωή με δίδαξε ότι μέσα στους θλιβερούς διαδρόμους της υπάρχουν φωτεινές γωνίες που λάμπουν από μοναδικές στιγμές ιδιοφυίας.

(το δίνω δωρεάν το παραπάνω)

Η ασθένεια είναι κολλητική και πιάνει και διάφορους γύρω γύρω, όπως ας πούμε κάποιους εκδότες.

παράδειγμα:
Τα βιβλία που γέννησε η ομάδα των Συγγραφέων της οικογένειας μας έχουν ανοίξει τα φτερά τους και κάνουν τα ταξίδια τους σε δρόμους σκοτεινούς όπου δίνουν μια λάμψη ελπίδας σε όσους έχουν την καρδιά τους ανοιχτή.

(κι αυτό το δίνω δωρεάν)

Γενικά όλοι οι βασανισμένοι ζουν μέσα σε ένα διαρκή πυρετό δημιουργίας και οργασμού πνεύματος. Απορώ πώς αντέχουν.

Δε θέλω να σας ανησυχήσω αλλά οι μεγάλοι άνθρωποι του πνεύματος σπανίζουν Ε Ξ Α Ι Ρ Ε Τ Ι Κ Α. Αν όλοι οι wannabe γραφιάδες (βάζω και τον εαυτό μου μέσα) μπορούσαμε να γίνουμε Μπουκόφσκι και Μποντλέρ κάτι δε θα πήγαινε καλά με το σύμπαν.

Όταν ήμουν παιδί είχα την τύχη να γνωρίσω τον Λάζαρο Παυλίδη – που το Καραβάν Σαράι του ακόμα με κάνει να κλαίω. Κάθησε μαζί μου, διάβασε την ιστορία μου – μέχρι και εικονογράφηση της είχα κάνει – και μου είπε ανέκδοτα. Μου είπε επίσης να μη φοβάμαι και να μην προσποιούμαι ποτέ, όσο κι αν φαίνεται ότι έτσι γίνεται. Περνούσα από το μαγαζί του στο Κιλκίς που και που και με κερνούσε πορτοκαλάδα.

Όταν ήμουν έφηβη είχα την τιμή να γνωρίσω τον Αντώνη Σαμαράκη. Με κέρασε καφέ και μου είπε γελώντας για το πόσο ερωτεύτηκε την Ελένη του. Μου είπε επίσης ότι υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι “διανοούμενοι” (μπορούσα να ακούσω τα εισαγωγικά) και τους χαρακτήρισε τρομακτικούς.

Υπάρχουν πολλοί τρομακτικοί άνθρωποι εκεί έξω τελικά.

Υπάρχουν όμως και πολλοί που είναι ειλικρινείς και ντόμπροι.

Κάποτε στο Λονδίνο πήγα σε ένα reading του Neil Gaiman και του πήγα στο τέλος την Ελληνική έκδοση του Dream Hunters (στα Ελληνικά είναι Οι κυνητοί των Ονείρων, από τις εκδόσεις Οξύ, σε μετάφραση Βασίλη Μπαμπούρη). Έχω διαβάσει τόσο πολύ το blog του που σχεδόν σαν γνωστό τον είχα τον άνθρωπο. “Πρώτη φορά βλέπω την Ελληνική έκδοση για υπογραφή”, μου είπε και του είπα το πώς την απέκτησα. Νορμάλ, κανονικός, ανοιχτός, όχι δήθεν.

Υπάρχουν και άλλοι γραφιάδες που έχω γνωρίσει, νέοι και λίγο παλαιότεροι που ποτέ δεν τους έχω δεν να συμπεριφέρονται λες και η μούσα έχει κατσικωθεί στο κεφάλι τους. Ο Δημήτρης Καραβασίλης και ο Γιάννης Φαρσάρης είναι τέτοιοι. Μια χαρά άνθρωποι που τυχαίνει να γράφουν κι όλας.

Το ότι οι γραφιάδες – όπως όλοι οι άνθρωποι της τέχνης – που και που βλέπουν το θεό, κι αν είναι πολύ τυχεροί τον μεταφέρουν στο χαρτί, δε σημαίνει ότι όλη μέρα χρειάζεται να κυκλοφορούν με αυτό το δυσκοίλιο βλέμμα. Just saying.

Παρακάτω μία εξαιρετική ομιλία από την Elizabeth Gilbert στα πλαίσια του TED. Αν κάτι μου μένει από την ομιλία της (την οποία έχω δει αρκετές φορές) είναι ότι και ο καλλιτέχνης – μη σου πω ΚΥΡΙΩΣ αυτός – είναι εργάτης. Έτσι μόνο γίνεται δουλειά. Άμα διαβάσεις βιογραφίες του Καζαντζάκη για παράδειγμα θα δεις ότι κατσικωνόταν σε ένα γραφείο κάθε μέρα κι ίδρωνε και έγραφε και διόρθωνε για να μπορέσει να βγάλει αυτό που ήθελε. Και το άλλο που είναι πολύ ενδιαφέρον στην ομιλία είναι ότι κατά την Gilbert αυτή η δυσκοιλιότητα που λέω γω, αυτό το βασανιστήριο που λέει εκείνη, δεν προέρχεται από την Τέχνη αλλά από την ΠΙΕΣΗ του προτύπου του “σωστού καλλιτέχνη”.